***


"
Krajobraz, który zawarł w sobie to wszystko, co zostało stworzone na ziemi, by oczarować oczy, umysł i wyobraźnię"


13 marca 2011

Dziewczyna z pięknymi, prostymi włosami

- Ile to zajmie? - zapytała mama, parkując samochód pod salonem Rosy.
- Końcówki i suszenie. Najwyżej pół godziny. Możesz pójść ze mną, lub poczekać w kawiarni - odpowiedziałam.
- Nie, zajrzę do Carmelli. To raptem dwie przecznice dalej. Wpadnij po mnie, gdy będziesz gotowa. Afera jest. Syn nie chce się żenić.
- Nie chce? - spytałam zdziwiona. - A termin ślubu już wyznaczony.
- No widzisz. Odechciało mu się. Zresztą, kto wie, czy nie ma racji. Carmella też jest tego zdania, bo w głebi duszy żal Vita dla Germany. Dziewczę zaborcze. Wybuchowe.
- Wiem, wiem. Słyszałam od Rosarii. Ponoć rzuciła się na niego, gdy chciał wyjechać z pracodawcą.
- Nie tylko wtedy. Spoliczkowała go przy ludziach, bo "maślanymi oczami wodził za turystkami".
- Taki z niego Casanova?
- Nie. To porządny facet. Był zakochany i świata poza Germaną nie widział. Teraz go widzi raczej bez niej.
- Może się jeszcze dogadają - westchnęłam i pomachałam do Rosy stojącej w drzwiach salonu.
Pół godziny później pukałam do drzwi mieszkania Carmelli. Otworzyła Germana. Wysoka brunetka z mocno wycieniowaną, krótką czupryną nieskazitelnie prostych włosów.
- A co ty masz na głowie? - spytała zdziwiona. - Od kiedy nosisz takie loki?
- Od urodzenia, ale zazwyczaj prostuję. Dziewczyny wysuszyły mi włosy suszarką z dyfuzorem. Nie miałam czasu na prostowanie - odpowiedziałam, wchodząc do środka.
- Vito, spójrz tylko na jej fryzurę. Jak baran, daję słowo - stwierdziła, wskazując z odrazą na moją głowę.
- Ależ Germana, Marta wygląda fajnie. Zazdroszczę jej tych loków - odparła Carmella, jej przyszła teściowa. Vito siedział obok mojej mamy i uśmiechał się zażenowany.
- Czyli co, prostujesz? - Germana drążyła temat.
- Prostuję, albo nie. Zależnie od humoru - byłam już lekko poirytowana zachowaniem dziewczyny.
- Gdy są wyprostowane, to jak długo utrzymują się w tym stanie?
- Do następnego mycia. Chyba, że jest w powietrzu para, albo pada deszcz - odpowiedziałam zgodnie z prawdą.
- Och! Wyobraźcie sobie dziewczynę z pięknymi, prostymi włosami, która umawia się z chłopakiem.
Nagle, na spacerze zaskakuje ich deszcz. I co? Z pięknych, prostych włosów robią się loki. Masakra jakaś. I przekręt. Chłopak czuje się oszukany.
- Oszukany? - zdziwił się Vito. - Chyba zachwycony! Jak świat światem kobiety kręcą włosy, żeby podobać się mężczyznom.
Germana pochyliła głowę i mamrotała coś pod nosem. Nie zrozumiałam słów, ale siedząca wtedy bliżej mama, powtórzyła mi w samochodzie:
- Niech to czupiradło czym prędzej się wynosi.
- Tak powiedziała? Mamo, jestem mężatką, mam dzieci. Nie mam zamiaru z nią konkurować.
- Krzywiła się nawet na mnie - roześmiała się mama.
- Ty to zupełnie co innego. Jesteś wolna i do wzięcia. Nie jakieś tam czupiradło, jak ja - podsumowałam ze śmiechem.
Zaplanowany ślub się nie odbył, ale nie było skandalu.
Germana opuściła miasteczko. Zdaje się, że nikt za nią nie tęskni.

Podróż do archipelagu (2)

Wodolot z Milazzo bujał niemiłosiernie.
- Giu, daleko jeszcze? - zapytałam skulona na siedzeniu, odwróconym przeciwnie do kierunku podróży. - Jeśli tak, to wysiadam.
Dostałyśmy najgorsze, ostatnie miejsca na dolnym pokładzie. Stały ląd oddalał się sprzed oczu w szybkim tempie. Zaczynało mi się kręcić w głowie.
- Jeszcze chwilę. Vulcano jest pierwszym portem w trasie - uspokajała mnie.
Gdyby ktoś jednak usadził mnie inaczej, zobaczyłabym wyrastający z morza masyw, dymiący gdzieniegdzie nitkami szarej pary. A wokół niego szereg mniejszych wysepek i skał zatopionych w wodzie. Wtedy nie zamarudziłabym ani jednym słowem.



Przywitał nas niewielki port, w którym życie wchodziło w jesienne, spowolnione obroty. Zaledwie kilka jachtów i pustych, rybackich łodzi. Gdzieniegdzie garstka turystów, a wszędzie zapierający dech widok.
- W sezonie port tętni życiem - stwierdziła Giuseppina. - Teraz mamy wyspę niemal całą dla siebie.
Minęłyśmy przystań i wspięłyśmy się niespiesznie pod górę. Po prawej stronie drogi z jasnego kamienia, rozciągały się rzędy ustawionych szeregowo, parterowych domków.
- Jesteśmy na miejscu - wykrzyknęła Giu i pobiegła przywitać się z siedzącym na tarasie pierwszego bungalowu mężczyzną.
- Jest ktoś jeszcze? - wołała. - Dzień dobry, panie Tino.
- Dzień dobry, Giuseppina - odpowiedział z uśmiechem, podając jej klucze. - Są ci nowi na końcu alejki i wasz sąsiad, profesor z Messyny.
- Alessandro. Przyjechał z rodziną?
- Jak zwykle o tej porze. Z synem i bez żony. Ona bywa tu tylko latem, poleżeć. A chłop zamiata i myje gary. Co się wyprawia na tym świecie, Giuseppino?
- Musisz wiedzieć, że tu Alessandro jest spalony - szepnęła, gdy szłyśmy aleją w stronę jej bungalowu. - Nawet, gdy małżonek, od wielkiego dzwonu, pomoże ci sprzątać mieszkanie, to pod żadnym pozorem nie może ujawnić tego przed światem. Zyskałby miano pantoflarza w najlepszym wypadku. 
- Wiem, Giu - potwierdziłam ze śmiechem. - Pantoflarza w najlżejszym przypadku.
Cdn.

10 marca 2011

Komórka

- Basiu, widziałaś moją komórkę? - od kilku minut poszukiwałam odłożonego gdzieś telefonu. Ranek wstał piękny, nie nazbyt upalny, choć zapowiadał południowy żar.
- Zadzwonię na nią, pani Marto - zawołała Basia. - A w ogóle to dzień dobry.
- Dzień dobry, pani Marto - Maria dołączyła do niej z porannym pozdrowieniem.
- Dzień dobry, dzień dobry. Jak się spało? Basiu, rozładowana. Próbowałam już na nią dzwonić.
Rozejrzałam się dokładnie po letniej kuchni. Nagle dostrzegłam telefon na wysokim murku, przy wejściu na patio. Tuż obok drzwi prowadzących do wnętrza domu.
- Zacznę go chyba nosić na smyczy - postanowiłam w duchu i wyciągnęłam rękę po aparat.
Przyzwyczajona do gładkiej powierzchni obudowy, w pierwszej chwili zdziwiłam się, wyczuwając nieznany mi kształt. Sekundę później kształt się poruszył i przemknął po dłoni, muskając delikatnie moje palce.
Nie wypuściłam telefonu, choć z całych sił zaczęłam machać obiema rękami.
- To jakiś pająk - myślałam w panice, otrzepując się, jak opętana. - Lepiej zamknę oczy, żeby nie zobaczyć go na swojej dłoni.
Tuż przy nodze usłyszałam ciche, głuche uderzenie.
- Pająk by chyba nie walnął o posadzkę - dedukowałam w myślach, gdy nagle rozległ się wrzask obecnych na patio kobiet.
- O Matko Najświętsza, skarpion! - krzyczała Maria - Prawdziwy skarpion! Biegnie do mnie!
Po otworzeniu oczu natychmiast dołączyłam do grona wrzeszczących.
 - Łaaa! On był na mojej ręce! Na moim telefonie!
Niewzruszony krzykiem skorpion biegł szybko w stronę kratki ściekowej. Maria wdrapała się na krzesło, a Basia zaczęła gonić go z miotłą na długim kiju.
- Jeśli go nie zabiję, wróci i wykończy nas wszystkich - wołała. - Zabiję cholernika.
- Che successo? Co się stało? - blady na twarzy sąsiad, Vincenzo wpadł w dzikim pędzie na taras, a z niego skręcił na patio, potykając się w progu.
Wskazałam mu zwłoki skorpiona, którego właśnie utłukła Basia.
- To cud, że jeszcze żyję. Siedział na telefonie, ręką go przycisnęłam - mówiąc to czułam, że robi mi się słabo.
- Och, Marta. Od razu by cię nie zabił. To nie jest jakiś tam wielki skorpion z Sahary.
- Nie zabił? - zdziwiłam się. Byłam pewna, że skorpiony są śmiercionośne.
- No nie. Do tego potrzeba przynajmniej trzech takich zwierzątek - poklepał mnie po plecach. - Narobiłyście tyle krzyku, że nogi bym sobie połamał. Myślałem, że ktoś was tutaj morduje.
Spojrzałam na truchło skorpiona i trochę go nawet pożałowałam. Nie zabiłby mnie i przecież nawet nie ukąsił, chociaż to ja go zaatakowałam.
Maria nabawiła się skorpionofobii. Bała się siadać na murkach i w miejscach pełnych roślin.
- Ratunku, skarpion! - krzyczała, gdy czuła na skórze nieznany dotyk. Nie przeszło jej to do końca lata.

09 marca 2011

Mleko i salto

- Maria! Idź pościel łóżko, już wstałam. Pan Giorgio wcześniej wyjechał na lotnisko - zawołała Stella, przeciągając się na pierwszym stopniu schodów.
- Pani Marto, co ona mówi? - spytała Maria zaaferowana. Od kilku minut krzątała się w kuchni, przygotowując pracodawczyni lekkie śniadanie.
- Mówi, że trzeba pościelić łóżko - szepnęłam, dopijając ostatni łyk mocnej kawy.
- Maria! Let-to! - powtórzyła  Stella, dzieląc sylaby w słowie łóżko. - O Dio del cielo, ta znowu nic nie rozumie.
- Rozumie proszę pani, już poszła - uspokoiłam ją.
Wyciągałam z piekarnika gorące croissanty, gdy z tarasu dobiegły słowa Marii.
- Signiora! Latte pronto.
- Mleko gotowe, Maria? Jakie mleko? Wiesz, że nie pijam mleka - krzyknęła zdziwiona Stella.
Odwróciłam głowę, żeby móc lepiej obserwować scenkę.
- No latte, signiora. Pościeliłam latte. Na górze, jak pani kazała - tłumaczyła Maria po polsku, wymachując ręką i wskazując palcem do góry. - W pani kamerze. Latte.
- A, Maria! Letto? Chcesz powiedzieć letto? - roześmiała się Stella, zgadując o co chodzi - Chcesz powiedzieć łóżko, a mówisz mleko.  To dobrze, Maria. Bierz się za prasowanie. Albo nie. Sprawdź najpierw pokoje. Zaraz przyjadą dzieci.

*

- Jak tu robicie risotto? - myszkująca w letniej kuchni Stella, zauważyła Rosarię, naszą kucharkę.
- Normalnie, proszę pani. Czy ma być z grzybami?
- Niech będzie. Jak jest przyrządzane?
- Zwyczajnie. Rozgrzany olej, na niego ryż i grzyby. Wszystko podsmażam, a potem podlewam bulionem. Na koniec mogę dodać parmezan.
- Mam nadzieję, że ten bulion wrzący? - zapytała Stella, wtapiając w kucharkę przenikliwe spojrzenie.
- Rozumie się, proszę pani. Bulion się gotuje na oddzielnym palniku, a ja mieszam risotto i dodaję go po łyżce. W trakcie mieszania.
- To dobrze. Maria zrobi nam sos. Maria! Zrobisz sos, taki jak robiłaś w Rzymie. Capisci? Salsa, Maria. Sal-sa.
- Dobrze, signiora. Capisci signiorę - odpowiedziała Maria, przytakując z uśmiechem głową.
Risotto z grzybami pachniało obłędnie. Tak mocno, że aromat zwabił mnie do letniej kuchni.
Maria kończyła przyrządzać sos z wołowiną. Wyglądał apetycznie.
- Gotowe, pani Marto. Zawołam signiorę - krzyknęła uradowana.
- Nie musi pani biegać na górę. Widziałam panią Stellę, jak schodziła na taras.
Maria szybko opuściła patio.
- Signiora! Signiora przyjdzie do tej drugiej kuchni. Zrobiłam salto.
- Che cosa? Hai fatto un salto, Maria? - spytała zdumiona Stella.
- Salto. Tak jak signiora kazała.
- Zrobiłaś salto? Niemożliwe. To niebezpieczne w twoim wieku - odpowiedziała, pokładając się ze śmiechu. - Nie miałaś robić sosu?  Gdzie salsa?
- Tak, signiora. Salsa - Maria zastanawiała się chwilę. - Salsa, nie salto - dodała zadowolona.

Goście, goście

- No więc potrzeba będzie pięciu pokoi. Zaraz, zaraz. My z mężem, to raz. Córka z zięciem, to dwa. Ich dziecko i baby sitter to trzy. Nasz syn Sergio z synową, to cztery. I moja pokojówka - pięć. Dobrze liczę? Pięć.
- Oczywiście. Pięć. Jak sobie pani życzy, signiora - powiedziałam do słuchawki.
- Na cały lipiec i sierpień. Naszymi rzeczami zajmie się pokojówka, jednak będę potrzebować kogoś do prania i prasowania rzeczy dzieci. Jak tam stoicie z obsługą?
- No, mamy pralkę i pokój gospodarczy. Klienci z nich korzystają. Możemy także wozić garderobę do pralni chemicznej.
- Och, nie. Chodzi o kogoś do obsługi - odparła lekko zniecierpliwionym tonem.
- Rozumiem, że będziecie państwo potrzebować dodatkową osobę do pomocy. Pozwolę sobie oddzwonić w tygodniu i podać pani stawki miejscowych pracownic. Będę musiała kogoś dotrudnić.
- Dokładnie. Stawkami proszę się nie przejmować. Byle nie lenia i obiboka, ale pani jest na miejscu i ma lepsze rozeznanie w ludziach. I kucharz. Macie kucharza?
- Kucharkę - odpowiedziałam. - Jest tu od rana do popołudnia. Gdy trzeba, pomaga przygotować kolację.
- Świetnie. Jestem na diecie, więc moje potrawy musi gotować oddzielnie.
- Myślę, że da się z nią to ustalić.
Przyjechała pierwsza. Z mężem i pokojówką.
Wysoka, tęga blondynka z finezyjnie ufryzowanym kokiem. Na  wypielęgnowanej twarzy znać było jeszcze ślady wielkiej, przemijającej urody.
- Musiała być piękną kobietą w przeszłości - pomyślałam i uśmiechnęłam się do niej. - Wygląda, jak dawna gwiazda filmowa.
- Buona sera. Jestem signiora Stella - krzyknęła energicznie.
- Stella to przecież gwiazda - przebiegło mi przez głowę. - Trafiłam.
- Maria! Dove sei?* - zawołała w stronę samochodu. - Maria jak zwykle się guzdrze. Skaranie boskie z tą kobietą. Nie dość, że nie rozumie ludzkiej mowy, to jeszcze żadnego z niej pożytku.
- Idę, idę, signiora - zza otwartych drzwi samochodu dobiegało wołanie po polsku - Jak ja się stąd wydostanę, skoro tu tyle bagażu?
-  Dobry wieczór, pomogę pani wyjść. Zaraz wszystko spokojnie wypakujemy.
- Och, dzięki Bogu! Dzięki Bogu! - wykrzyknęła na dźwięk polskiej mowy. - To ja tu będę u pani, przez całe lato?
- Na to wygląda - stwierdziłam pogodnie, jednak mój uśmiech szybko zastąpiło zdumienie. Zobaczyłam przed sobą bardzo drobną, starszą kobietę. Na oko dobiegała siedemdziesiątki.
- Co ona tu robi? - myślałam zdziwiona. - Dlaczego pracuje w tym wieku, w obcym kraju?
Wkrótce miałam poznać opowieść o życiu Marii. Właściwie pani Czesławy, która na potrzeby włoskiej pracodawczyni otrzymała imię łatwe do wymówienia.

*gdzie jesteś

08 marca 2011

Zapiski podkowiańskie (kwiat paproci).



- Poszli w czwórkę. Dziadek opowiadał, że zawsze się razem trzymali. Jeden z nich, Władek, odwiedził go nawet po śmierci - Alicja odwróciła się do okna i lekko odchyliła kołkową firanę z motywem ryczących jeleni. - Joasia idzie.
- No jestem! - krzyknęła od progu zarumieniona mrozem Joanna, rozcierając zmarznięte dłonie. - Witajcie kochane. Jest ciepła herbata?
- Siadaj, zaparzę świeżą - Julia krzątała się już przy dębowym, rzeźbionym w akantowe girlandy kredensie. Wyjęła porcelanową filiżankę.
- Moja ulubiona, przedwojenny Wałbrzych - Joanna nie kryła zachwytu.
- Altwasser. Stary Zdrój. Prawdziwa piękność od Tielscha. Zostało osiem z całego kompletu - Julia delikatnie odwróciła filiżankę. - Ta jest znakowana sygnaturami malarek. Ala, co z tym dziadkiem? Po czyjej śmierci?
Alicja przeczesała palcami kasztanowe loki.
- Po śmierci kolegi mojego dziadka, najstarszego syna sąsiadów.
- O czym opowiadałaś? - Joanna przykucnęła obok kuchennego pieca dorzucając do środka grubą szczapę drewna. Odwróciła się do Alicji. - Powiedz od początku, proszę.
- O wyprawie dziadka po kwiat paproci. Dopiero zaczęłam.
Wybrali się w czwórkę. Dziadek miał wtedy 12 lat, jego przyjaciele byli w zbliżonym wieku. Rok później zaczęła się wojna.
Umówili się za wsią, na rozstajach. Długo po zachodzie słońca. Gdy weszli do lasu, dawno zapadł już zmierzch. Pachnąca, duszna noc w końcu czerwca. Cykanie świerszczy, nawoływania zwierząt i chmary świetlików, robaczków świętojańskich. Teraz już prawie ich nie ma.
Chcieli dojść do środka lasu, żeby znaleźć zaczarowany kwiat z baśni i legend. Wiedzieli, że zakwita tylko raz w roku, ale potrafi spełniać życzenia.
Szli odważnie, wcześniej długo przygotowywali się do wyprawy.
Kolega dziadka podkradł rodzicom butelkę z wodą święconą, trzymaną od zimowej kolędy w kredensie, w wystawnym pokoju, obok lichtarzy i srebrzonego krzyża. Ten krzyż też zresztą zabrał na wszelki wypadek. Chłopcy spodziewali się spotkania z pilnującymi kwiatu duchami i przewidywali, że to będzie trudna konfrontacja.
Wiedzieli, że tej magicznej nocy, ukryte w ziemi skarby wydostają się na powierzchnię i wirują mieniąc się diamentowo w świetle księżyca. Mówiono we wsi, że wtedy, raz w roku, podziemne skarby się przesuszają, a tego przesuszania pilnują duchy, upiory i dawno zmarli skarbnicy.
Przeszli już spory kawał drogi, gdy zorientowali się, że błądzą. Znajomy las zmienił się nagle w zupełnie obce miejsce. Czas mijał, czuli zmęczenie i coraz większe rozczarowanie, bo nie dosyć, że nie było kwiatu, to nigdzie nie rozbłysł księżycowym blaskiem żaden skarb, ani nawet żadna, choćby najmniejsza moneta.  Świetliki poszły już spać. Ucichły świerszcze.
Rozczarowani chłopcy dostrzegli przed sobą skraj lasu, a za nim łąkę i zabudowania. Za chwilę zacznie dnieć, a oni chyba trafili do sąsiedniej wsi.
Postanowili podejść do pierwszego domu, obudzić gospodarzy i zapytać o drogę. Na wschodzie widać było już pierwszą, nieśmiałą zapowiedź wschodu słońca.  Łąką szły trzy kobiety do porannych sianokosów. Zaskoczone widokiem dzieci w lesie o tak dziwnej porze zatrzymały się i zapytały: "Zgubiliście się w lesie? Nie potraficie trafić do domu?" "Chyba zabłądziliśmy" przyznał mój zawstydzony dziadek i nieśmiało wyjaśnił, dokąd muszą wrócić. Kobiety wskazały im drogę powrotną i oddaliły się upominając, żeby szli prosto do domu.
Skruszone dzieciaki weszły na ścieżkę i jak po nitce, po niedługim czasie, dotarły w znajomy rejon lasu. Jeszcze chwila i opuszczą las, są już bezpieczni.
Całą czwórką, ramię w ramię wyszli na drogę wiodącą do ich wioski. Spojrzeli przed siebie, spojrzeli po sobie i znieruchomieli.
Panowała głęboka noc. Nad nimi rozpościerało się niebo pełne gwiazd, a wysoki księżyc nie miał jeszcze zamiaru ustępować wschodzącemu słońcu. Z najbliższych zabudowań rozległo się pierwsze pianie koguta.
Było tuż po północy.
I tak skończyła się ta wyprawa. Chłopcy popędzili co sił w nogach do domów i stracili ochotę na zdobywanie kwiatu. Ani rok, ani dwa lata później nie planowali już poszukiwań. Potem los rozdzielił ich na zawsze, ale to inna historia.
Czasami dziadek czułym gestem przywoływał mnie do siebie i mówił: "Wiesz, Alusiu, musieliśmy wtedy być bardzo blisko niego, widocznie jednak nie był nam pisany. Rozmawiałem za to z najprawdziwszym duchem i powiem ci kochana, że to był pierwszy, ale nie ostatni raz w moim życiu."

07 marca 2011

Małe podróże

- Cudownie. Jak tak dalej pójdzie, nie dotrę na święta - wyszeptałam z obawą do ucha koleżanki, gdy stałyśmy przed biurkiem sekretarki rektora.
Kończył się kolejny tydzień pobytu w Niemczech. Poinformowano nas, że praca się przedłuży.
- Mogę zapomnieć o miejscu w samolocie. Zostaje mi pociąg i liczne przesiadki - stwierdziłam zmartwiona. - I tak nie zdążę. To dwa dni podróży.
- Spróbuj autobusem - zaproponowała. - Sporo ich jeździ frankfurckiego dworca.
Ściemniało się już, gdy zrezygnowana,dojrzałam reklamę w witrynie starej kamienicy.
"Intermezzo Reisen - skorzystaj z naszych usług, jeśli boisz się latać".
- Owszem, boję się  - pomyślałam. - Wciąż staram się walczyć z lękiem przed lataniem.
- Dzień dobry, czy boi się pani latać? - zapytała pyzata brunetka w wieku mojej mamy.
Zza kontuaru wystawała finezyjnie ufryzowana głowa, a wokół niej kłębiły się obłoki papierosowego dymu.
- Jasne, że tak - uśmiechnęłam się do głowy za pulpitem. - Ale nie jestem tu ze strachu. Muszę być na Sycylii przed świętami, nie dostanę się już na samolot.
- Hmm... Niemożliwe - odpowiedziała. - Mamy komplet na jutrzejszy wyjazd.
- Dzieci czekają - załkałam zgodnie z prawdą, ale celowo użyłam słowa - wytrychu do serc sycylijskich kobiet. - Zapłaczą się, gdy nie dojadę. Proszę.  Jedno, maleńkie miejsce. Przycupnę choćby na schodkach.
- Punktualnie o 6.00. Parking od południowej strony dworca. Autokar jest oznaczony - powiedziała wydając mi bilet, a ja miałam ochotę rzucić się jej na szyję.
 Z początku zdawało mi się, że jestem jedyną osobą, która podróżuje sama. Całe towarzystwo, w świątecznych nastrojach, wciąż wymieniało się miejscami, rozpoznając wśród współpasażerów znajomych, znajomych znajomych, albo miejscowości, które okazywały się znane współtowarzyszom podróży.
- Jadę do C. - chwaliła się matrona w sąsiednim rzędzie.
- Ach, co za szczęście, że panią spotykam, signiora. Stamtąd pochodzi moja teściowa.
Słuchałam rozmów drzemiąc w fotelu, i podejmując, od czasu do czasu, telefon w polskojęzycznym brzmieniu:
- Mama, gdzie jesteś?  Kiedy będziesz? - pytał mój kilkuletni syn.
- Mijamy Francję - odpowiedziałam. - Jeszcze Szwajcaria i całe Włochy.
*
- Rozumiem, że wszystkie paszporty są włoskie - krzyknął szwajcarski celnik, surowo spoglądając na kierowcę autokaru.
W pliku powierzonych mu dokumentów nie było widać mojego paszportu.
- Tak jest! - rzucił kierowca, licząc na szybką, bezproblemową odprawę.
- Co więc tu robi ta pani z Polski? Dlaczego pan wprowadza mnie w błąd?
Podniosłam się z miejsca i ruszyłam w stronę kontrolera.
- Ja jestem z Polski. Jadę do Włoch. Kierowca nie wiedział, że jestem Polką.
- Proszę dokumenty - zawołał.
- Pan ma mój dokument - odparłam po niemiecku, wskazując na paszport tkwiący w jego dłoni. - Tym razem nie mogę ominąć pięknej Szwajcarii w drodze na Sycylię, choć dzięki pana zachowaniu, na przyszłość będę się starać.
- Jechać! - wykrzyknął do kierowcy autokaru.
Miałam przed sobą kraj równie piękny, co nieprzystępny i niewyrozumiały.
 Zupełnie jak Alpy, które właśnie mijaliśmy na trasie naszej podróży.
*
- Proszę pani! Signiora! - zaczepił mnie kierowca autokaru.
Od kilku minut staliśmy na parkingu. Kierowcy się zmieniali. Ten, który mnie wołał, rozłożył właśnie prowizoryczne łóżko na parze autobusowych foteli.
- Mam do pani prośbę. Dotrzyma pani towarzystwa koledze?
- Hmmm? Ja? Dlaczego? - spytałam zdziwiona.
- W nagrodę za szwajcarską granicę - odparł z uśmiechem.- Żartuję. Po prostu będzie mu raźniej jechać. Siedzi pani sama i chciał panią zaprosić. Jest trochę nieśmiały.
- Dobrze, przeniosę się z przyjemnością - odpowiedziałam i zaniosłam podręczny bagaż na podwójne siedzenie obok kierowcy.
Fotel przy mnie nie stał długo pusty.
Kierowca - zmiennik, włączył muzykę przetykaną reklamami Intermezzo Reisen i skoncentrował się na prowadzeniu pojazdu. Nie zamienił ze mną ani słowa.
Obok usiadł pasażer, którego miałam przed chwilą za plecami. Podróżował z żoną.
- To co teraz zjemy? - zgadywała wcześniej małżonka, a jej zafrasowany głos docierał aż do mnie. - Mam kanapeczki z pomidorem i mozzarellą, panini con prosciutto di Parma, a może coś słodkiego? Zjemy coś słodkiego?
- Nie. Mam ochotę tylko na papierosa - małżonek wstał i pobiegł w naszą stronę.
- Ludzie, zlitujcie się, czy tu można zapalić? - zapytał , zanurzając się w sąsiedni fotel.
Milczałam, ale kierowca w końcu się odezwał:
- Nie palimy w autokarze.
- To kiedy będzie jakiś przystanek?
- W Bolonii - odparł kierowca.
- A pani to Amerykanka? - zagrzmiał na cały autobus.
Byłam zdziwiona, że nie zarejestrował incydentu ze szwajcarskim celnikiem i moich rozmów z dziećmi przez komórkę, które toczyłam niemal bezustannie. Być może spał? Lub, nie zwracając uwagi na wydarzenia, zjadał  kanapki podsuwane przez żonę?
- Amerykanka. Wsiadła w Frankfurcie - odpowiedział sam sobie, a ja po raz kolejny stwierdziłam, że Włosi nie rozpoznają języków.
My je przeważnie rozpoznajemy. Choćbyśmy nawet ni w ząb nie znali francuskiego, to rozpoznamy, że w tym języku toczy się rozmowa. Podobnie bywa z angielskim, niemieckim, włoskim, hiszpańskim, a nawet skandynawskimi, choć te języki mogą mylić się nam z flamandzkimi.
- To chyba kwestia słuchu - pomyślałam. - Może mamy lepiej wykształcony słuch - nie dopuszczałam do siebie myśli, że jesteśmy lepiej wykształceni.
- Amerykanka. Żona żołnierza - mój nowy sąsiad przerwał językoznawcze dociekania. - U nas jest dużo amerykańskich żołnierzy. Pracuję w Hanau.
- Nie jestem żoną żołnierza, ale znam Hanau - odpowiedziałam grzecznie, przypominając sobie miasto na pograniczu Dolnej Frankonii i Hesji.
- Może pójdziemy kiedyś razem coś zjeść?
- Pan przecież nie chce jeść - stwierdziłam ze śmiechem. - Żona podtyka panu coraz to nowe specjały, a pa ucieka.
- Ach, żona...
- Każdy by chciał taką żonę - odparłam, i w tej samej chwili usłyszałam za sobą melodię neapolitańskiej piosenki:
- Tu vuo' fa' ll'americana 
   mericana, mericana... 
   ma si' nata in Italy!
Co oznaczało: udajesz Amerykankę, merykankę, merykankę, ale urodziłaś się we Włoszech.
Żona mojego sąsiada zrobiła niewielki retusz, gdyż tekst w oryginale dotyczył mężczyzny.
 Jej mąż natychmiast wrócił na poprzednie stanowisko, a ja pogratulowałam sobie włoskiego.  Był dobry. Jak widać nie wskazywał na amerykańskie, ale na włoskie pochodzenie.
Na jednym z ostatnich parkingów na Sycylii, z autokaru wysiadła żona. Mąż spał, lub udawał, że śpi.
- Signiora, coś pani wypadło - zawołałam widząc, że kobieta przegląda zawartość kieszeni. Wylatywały z niej przeróżne karteluszki.
- Ach nie, to tylko śmieci - odpowiedziała z uśmiechem.
Karteczki zawirowały w powietrzu, by upaść wprost na jej buty. Strzepnęła je, i wsiadła do autokaru.